Διασπορική Σκοπιά
Ποιητικές Εν-τάσεις Στιχοπλοκές
Thursday, November 20, 2025
Well, come!
Wednesday, November 19, 2025
Tuesday, November 18, 2025
Διασπορικής Ποίησης Αυτο-ανάλυση –– Σκέψεις για το ποίημα Διαsπορική ανυπακοή σε σχέση με τον Μπρεχτ
Διαβάστε το «Διαsπορική ανυπακοή» εδώ
Σκεπτόμενος το θέμα της προσωπικής φωνής στην ποίηση στάθηκα στην διαφορά μεταξύ του αρχικού τίτλου του ποιήματος του Μπρεχτ, “Of Poor B.B.” (ο οποίος συχνά αποδίδεται «για το φτωχό Μπέρτολτ Μπρεχτ»») και του πρώτου στίχου ο οποίος ονοματίζει τον ποιητή. Αυτή η ασυμφωνία περιπλέκει/μπερδεύει μια καθαρά αυτοβιογραφική προσέγγιση, κάτι το οποίο με ενδιέφερε. Όπως σημειώνει ο Martyn Crucefix, ο Β.Β. θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε που συμμετείχε στην έξοδο μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο από την ύπαιθρο στις πόλεις του ευρύτερου Γερμανικού χώρου και συγκεκριμένα από την δασώδη Βαυαρία στην οποία το ποίημα αναφέρεται. “Of Poor B.B.” αναπτύσσει μια προσωπική ιστορία ενώ αφηγείται τα βιώματα και τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες συμμετείχαν και άλλοι στην εποχή του.
Κάτι παρόμοιο ήθελα να μεταδώσω, την απόδοση της μαρτυρίας ενός μετανάστη σε σχέση με τις ευρύτερες διαδικασίες που την πλαισιώνουν και βιώνονται από άλλους. Εξ ου και η λιλιπούτια αλλαγή στο όνομά μου. Ο Γιώργος Αναγνώστης δεν αντιστοιχεί απόλυτα στο πρόσωπο μου, μεταφέρει μόνο αυτοβιογραφικά αποτυπώματα. Η έλλειψη ταύτισης ανοίγει τον χώρο να αναγνωριστεί η επιθυμία πολλών να γυρίσουν την πλάτης τους στη γενέθλια επαρχία όχι μόνο για οικονομικούς λόγους και να παλέψουν ως μετανάστες για την δημιουργία ενός νέου εαυτού.
Το σχεδόν «εγώ» του πρώτου στίχου και οι ταυτότητες των «άλλων μεταναστών» προσδιορίζονται από μια συνάφεια: το βίωμα της διαδικασίας διαπραγμάτευσης του εαυτού αφορά μια διαδικασία συρραφής στοιχείων του καινούριου και του παλιού, συνεχειών, ρηγμάτων και ρήξεων. Αυτή η πορεία διάσχισης του πολιτιστικού μεταξύ δεν επιφέρει ταυτόσημες αλλαγές σε όλους. Η συνάφεια έγκειται στην εννοιολόγηση της μετανάστευσης ως χώρου μεταβαλλόμενης ταυτότητας.
Αυτός είναι και ο λόγος της εστίασης του ποιήματος στην «ραπτική εαυτού»:
«Με βελονιές / εδώ και χρόνια τώρα / μορφή αποδίδω / στο μεταξύ που με ορίζει / ράμματα διαφοrάς / με επιμέλεια φροντίζω / στο σώμα και την ψυχή/ χαρές και οδύνες / ραφές διασταυρώνουν / παλίμψηστο ιστορίας / υφαίνουν».
Η διαμόρφωση μεταναστευτικής/διασπορικής ταυτότητας επιτελείται μέσω απαιτητικών εσωτερικών και εξωτερικών ζυμώσεων. Πρόκειται για πολύπλοκες πολιτιστικές και ψυχολογικές συρραφές στα πλαίσια ενός πλέγματος συναντήσεων. Οι πολιτιστικές διαστάσεις (αισθήματα, γνώσεις, υποθέσεις) που το άτομο μεταφέρει από τον προηγούμενο κόσμο, οι εμπειρίες που βιώνει στο νέο τόπο, οι ιστορικές και πολιτιστικές καταστάσεις που συναντάει (πιέσεις για αφομοίωση για παράδειγμα), καθώς και η επαφή με πολλαπλά και συχνά αφηγήματα που νοηματοδοτούν διαφορετικά αυτές τις διαδικασίες (δεν υφίσταται μια απάντηση στο ερώτημα «τι σημαίνει ελληνοαμερικανική ταυτότητα») τοποθετούν το άτομο σε ένα πλέγμα ταυτίσεων τις οποίες διαπραγματεύεται θα έλεγε κανείς εφ’ όρου ζωής. Στην διασπορική θεωρία αυτή η συνεχόμενη και ασταθής διαδικασία συρραφής αποκαλείται “suture” (ράμμα). Από πού αντλεί αυτές τις έννοιες ο ομιλητής; Από διανοητές όπως ο Stuart Hall και άλλους από την λεγόμενη σχολή του Birmingham στο Ηνωμένο Βασίλειο.
… τις μεζούρες μου ξεδιπλώνω / την διαsπorική μου φορεσιά / κόβω σε άλλα μέτρα / γνώση που από κάτι τυπάδες φίνους / διανοητές από τη σχολή / του Birmingham / απέκτησα / τα δύσκολα βράδια / με τις σελίδες τους μεθώ /
φίλους τους θεωρώ.
Η αστάθεια των ταυτίσεων δεν αποκλείουν την αποδοχή και υπεράσπιση σταθερών πολιτικών θέσεων. Ο ομιλητής στην περίπτωση μας αντιστέκεται μονοδιάστατες ερμηνείες που ελέγχουν το εύρος «διασπορά» για εξυπηρέτηση θεσμικών συμφερόντων.
που γραφεία μακρινά και απόμακρα / διασπορά τώρα με αποκαλούνε /
… / Αποσκοπούν / σε κουστούμι ενικού ταυτότητας / απαιτούν να με χωρέσουν.
Η θέση του ομιλητή αντιτίθεται σε αυτές τις εξουσίες, εκφράζοντας την πολιτική επιθυμία να πυκνώσουν οι φωνές που συνεισφέρουν σε μια ευρύχωρη, πολυφωνική έκφραση διασπορικών συρραφών και της σημασίας τους.
[περαιτέρω ανάπτυξη, πολιτική διάσταση σε σχέση με κοινούς τόπους της ξενιτιάς. Αλληλεγγύη με «άλλους».]
Κάτι παρόμοιο ήθελα να μεταδώσω, την απόδοση της μαρτυρίας ενός μετανάστη σε σχέση με τις ευρύτερες διαδικασίες που την πλαισιώνουν και βιώνονται από άλλους. Εξ ου και η λιλιπούτια αλλαγή στο όνομά μου. Ο Γιώργος Αναγνώστης δεν αντιστοιχεί απόλυτα στο πρόσωπο μου, μεταφέρει μόνο αυτοβιογραφικά αποτυπώματα. Η έλλειψη ταύτισης ανοίγει τον χώρο να αναγνωριστεί η επιθυμία πολλών να γυρίσουν την πλάτης τους στη γενέθλια επαρχία όχι μόνο για οικονομικούς λόγους και να παλέψουν ως μετανάστες για την δημιουργία ενός νέου εαυτού.
Το σχεδόν «εγώ» του πρώτου στίχου και οι ταυτότητες των «άλλων μεταναστών» προσδιορίζονται από μια συνάφεια: το βίωμα της διαδικασίας διαπραγμάτευσης του εαυτού αφορά μια διαδικασία συρραφής στοιχείων του καινούριου και του παλιού, συνεχειών, ρηγμάτων και ρήξεων. Αυτή η πορεία διάσχισης του πολιτιστικού μεταξύ δεν επιφέρει ταυτόσημες αλλαγές σε όλους. Η συνάφεια έγκειται στην εννοιολόγηση της μετανάστευσης ως χώρου μεταβαλλόμενης ταυτότητας.
Αυτός είναι και ο λόγος της εστίασης του ποιήματος στην «ραπτική εαυτού»:
«Με βελονιές / εδώ και χρόνια τώρα / μορφή αποδίδω / στο μεταξύ που με ορίζει / ράμματα διαφοrάς / με επιμέλεια φροντίζω / στο σώμα και την ψυχή/ χαρές και οδύνες / ραφές διασταυρώνουν / παλίμψηστο ιστορίας / υφαίνουν».
Η διαμόρφωση μεταναστευτικής/διασπορικής ταυτότητας επιτελείται μέσω απαιτητικών εσωτερικών και εξωτερικών ζυμώσεων. Πρόκειται για πολύπλοκες πολιτιστικές και ψυχολογικές συρραφές στα πλαίσια ενός πλέγματος συναντήσεων. Οι πολιτιστικές διαστάσεις (αισθήματα, γνώσεις, υποθέσεις) που το άτομο μεταφέρει από τον προηγούμενο κόσμο, οι εμπειρίες που βιώνει στο νέο τόπο, οι ιστορικές και πολιτιστικές καταστάσεις που συναντάει (πιέσεις για αφομοίωση για παράδειγμα), καθώς και η επαφή με πολλαπλά και συχνά αφηγήματα που νοηματοδοτούν διαφορετικά αυτές τις διαδικασίες (δεν υφίσταται μια απάντηση στο ερώτημα «τι σημαίνει ελληνοαμερικανική ταυτότητα») τοποθετούν το άτομο σε ένα πλέγμα ταυτίσεων τις οποίες διαπραγματεύεται θα έλεγε κανείς εφ’ όρου ζωής. Στην διασπορική θεωρία αυτή η συνεχόμενη και ασταθής διαδικασία συρραφής αποκαλείται “suture” (ράμμα). Από πού αντλεί αυτές τις έννοιες ο ομιλητής; Από διανοητές όπως ο Stuart Hall και άλλους από την λεγόμενη σχολή του Birmingham στο Ηνωμένο Βασίλειο.
… τις μεζούρες μου ξεδιπλώνω / την διαsπorική μου φορεσιά / κόβω σε άλλα μέτρα / γνώση που από κάτι τυπάδες φίνους / διανοητές από τη σχολή / του Birmingham / απέκτησα / τα δύσκολα βράδια / με τις σελίδες τους μεθώ /
φίλους τους θεωρώ.
Η αστάθεια των ταυτίσεων δεν αποκλείουν την αποδοχή και υπεράσπιση σταθερών πολιτικών θέσεων. Ο ομιλητής στην περίπτωση μας αντιστέκεται μονοδιάστατες ερμηνείες που ελέγχουν το εύρος «διασπορά» για εξυπηρέτηση θεσμικών συμφερόντων.
που γραφεία μακρινά και απόμακρα / διασπορά τώρα με αποκαλούνε /
… / Αποσκοπούν / σε κουστούμι ενικού ταυτότητας / απαιτούν να με χωρέσουν.
Η θέση του ομιλητή αντιτίθεται σε αυτές τις εξουσίες, εκφράζοντας την πολιτική επιθυμία να πυκνώσουν οι φωνές που συνεισφέρουν σε μια ευρύχωρη, πολυφωνική έκφραση διασπορικών συρραφών και της σημασίας τους.
[περαιτέρω ανάπτυξη, πολιτική διάσταση σε σχέση με κοινούς τόπους της ξενιτιάς. Αλληλεγγύη με «άλλους».]
Γιώργος Αναγνώστου
Thursday, November 13, 2025
The Poetics and Politics of Diasporic Knowledge
Post-Diasporic Studies:
A Heritage of Utopian (and Dystopian) Conferences
(Ongoing)
• “Meta-Diasporic Studies under the Aegis of the Intergalactic Emperor.” Confederation Association of Stellar “Diasporas.” Special time allotted to each speaker 60 minutes to measure your words carefully. Athens, Greece. 2100.
• «Helladic Hellenism vs Diasporic Hellenisms: Excavating a Cultural Clash in a Post-Global World.” Βeyond the Helladic Collective. Sydney, Australia, 2078.
• “Hell-Adi_: Diaspora as Zombie.” European Association of Progressive Diasporic Studies. Transylvania, 2076.
• “Transcultural and Transoceanic ‘Greek’ Worlds: Past, Present, Future.” Global HellenismS Collective. Melbourne, Toronto, Mexico City, Helena (Montana), Athens (Ohio), May-October 2076.
• “Consolidating Diaspora Identity (2010-2030): Agents and Resistances.” Postmodern Association of Diasporic Interventions. Trikala, 2074.
• «Kratoς και Διασπορά: Στάσεις και Stasis.” Association of Radical Diasporic Thinkers. London, 2072.
• «Ένας Αιώνας Παραγκωνισμού των Κριτικών Μελετών Διασποράς (1950-2050): Αμέλεια, Αδιαφορία, ή Πολιτική»; Diasporic Association of Historical Memory. Zappeion Megaron, 2070.
• “‘Διασπορά’: Difference and Différance
Θεωρώντας Θεωρίες Θαρραλέα (2023-2043)». “Think & Act Collective.” New Orleans, 2068.
• «Διασπορική Λογοτεχνία: Λόγος και Ουτοπία (2023-2053)». Association for the Dispersing of Diasporic Dilemmas (Πορεία προς τη Νέα Απορία). Ορεστιάδα, 2066.
• "Sounds of Political Silence: Forgetting the Greek Diasporic Working Class". Global Alliance Against Poverty. Bucharest, 2064.
Δύο Ποιήματα στη Θράκα
Ευχαριστώ τη Θράκα για την φιλοξενία στα πλαίσια του αφιερώματος Η Ζωή των Ελλήνων στο Εξωτερικό
Τα ποιήματα είναι
• "Ουτοπία"
από το Διασπορικές Διαδρομές (Απόπειρα 2012)
http://apopeirates.blogspot.com/2012/04/blog-post_20.html
• "Η Διασπορά ως Μετανάστης στην Ελλάδα"
από το Γλώσσες Χ Επαφής, Επιστολές εξ Αμερικής (Ενδυμίων 2016)
http://endymionpublic.blogspot.com/2016/07/blog-post.html
Τα ποιήματα είναι
• "Ουτοπία"
από το Διασπορικές Διαδρομές (Απόπειρα 2012)
http://apopeirates.blogspot.com/2012/04/blog-post_20.html
• "Η Διασπορά ως Μετανάστης στην Ελλάδα"
από το Γλώσσες Χ Επαφής, Επιστολές εξ Αμερικής (Ενδυμίων 2016)
http://endymionpublic.blogspot.com/2016/07/blog-post.html
Δείτε εδώ:
Saturday, November 1, 2025
διαsπορική ανυπακοή
I.
Εγώ ο Γνώστης Αναγνώστης
από τη βαθιά ελληνική επαρχία
εξουσία πατριαρχίας
στην υγρασία της Λουϊζιάνα
με εξόρισε
–αν η προφορά μου μουσκεύει
το λ το ζ και το αλphα
τώρα γνωρίζετε το λόγο
του νότου οι υγρότοποι με διαποτίζουν
Εγώ ο φυγάς του εβδομήντα
εργάτης παράνομος κατέληξα
στολή σερβιτόρου τη
φτώχια μου μασκαρεύει
φτύνω όλους όσους που ως
«αποδημητικό πουλί»
με τραγουδάνε
την ιστορία μου εξαλείφουν
...
Wednesday, September 24, 2025
Exchanging Accents
Couple tastes speaking
devours vowels of difference
forks each other's accents
crosses borders.
The dew of her southern drawl
tongue prolonging duration
collecting, oh honey!
The moan of his epsilon
short tongue rounding slightly
upward rolling, έkstasis!
Arcs of kιssιnγκ
devours vowels of difference
forks each other's accents
crosses borders.
The dew of her southern drawl
tongue prolonging duration
collecting, oh honey!
The moan of his epsilon
short tongue rounding slightly
upward rolling, έkstasis!
Arcs of kιssιnγκ
in the dark
keys in ignition
Me and Maggie
speed on I-10
––holding her hand to mine
long for slowing
keys in ignition
Me and Maggie
speed on I-10
––holding her hand to mine
long for slowing
time
at the interstices
of each syllable to linger
address difference
undress it
crescent moon limning
marvels drip
skin dipping
in limni Pω/ntchε-rtrε^iν!
–––––
at the interstices
of each syllable to linger
address difference
undress it
crescent moon limning
marvels drip
skin dipping
in limni Pω/ntchε-rtrε^iν!
–––––
limni = λίμνη (in Greek) = lake
Subscribe to:
Comments (Atom)