Τα συμφραζόμενα: Ανατρέχοντας το facebook παρατηρεί κανείς πως ο μεν ποιητής έχει 15,650 φίλους, ο δε λογοτέχνης 14,313. Ο μέγιστος αριθμός που πέτυχα ήταν 125,566, και αντιστοιχούσε σε έναν σταρ, κάτι μεταξύ ακαδημαϊκού και πεζογράφου με τηλεοπτική αύρα, που στη φωτογραφία φαινόταν σαν να ρουφούσε την επιτυχία με καλαμάκι. Το σημαντικό της ιστορίας είναι ότι οι επιλεκτικές πληροφορίες που οι εν λόγω άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης μοιράζονται με το κοινό (με τους «φίλους») έχουν να κάνουν κυρίως με τις λογοτεχνικές επιδόσεις τους (ομιλίες, δημοσιεύσεις, αφιερώματα, βιβλία, κτλπ). Έχουμε εδώ ένα παράδειγμα όπου το μήνυμα στον «φίλο» είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την προώθηση των οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων του καλλιτέχνη, με τις μετοχές του στην πολιτιστική αγορά, την εκτόξευση της αξίας του στη βιομηχανία κουλτούρας. Και ενώ ίσως τα μάτια μας εσκεμμένα αποφεύγουν τις διαφημίσεις στο περιθώριο της συγκεκριμένης σελίδας, ας φρενάρουμε την οθόνη για ένα λεπτό να σκεφτούμαι ότι το μήνυμα προς τον φίλο αυτό καθ' εαυτό, αυτό το μήνυμα είναι η διαφήμιση. Η μοιρασιά με τον φίλο λειτουργεί διαφημιστικά, και επομένως εμπορεύσιμα. Κάθε ματιά πίσω από τον τοίχο είναι και μια ηδονοβλεπτική πρόσβαση στη μυθολογία του ειδώλου, κάθε φίλος και ένας πιθανός πελάτης. Είναι κι αυτός ένας αόρατος τρόπος με τον οποίο το facebook προωθεί την εμπορευματοποίηση της φιλίας μπρος στα μάτια μας.¹
¹ Για εκτενέστερη ανάλυση, δέστε Gregory Jusdanis' "Friendship as Commodity" (http://arcade.stanford.edu/friendship-commodity).
Φίλοι τώρα φυλάνε τα φυλλαράκια της τιμής μας
Φίλοι φιλάνε τις φυλλορροούσες φραγκοσυκιές μας
Φίλοι φυλλομετρούν τις καταθέσεις στα φυλλοκάρδια μας
Οι φίλοι φιλαράκια μου φαλιρίζουν
No comments:
Post a Comment